تبریز- پایگاه خبری بامدادفردا- چهارشنبه آخر سال که می رسد، ترس و لرز بار دیگر بر جان مردم می افتد که به جای دفع بلاها و خوشحالی از آغاز دوباره بهار طبیعت، نگران آسیب دیدن و حتی از دست دادن عزیزان شان می شوند.
به گزارش پایگاه خبری بامدادفردا، فائزه قره پور: چهارشنبه سوری از سنت ها و رسوم قدیمی ایرانیان است که فلسفه دور و درازی در فرهنگ و آداب مردم ایران و حتی برخی کشورهای همسایه دارد.
نماد اصلی این آیین قدیمی، روشن کردن آتش و پریدن از روی آن با امید دفع بلاها و سپردن تمام ناامیدی ها و بدی ها به آتش برای نو شدن در ایام نوروز و بهار است که از پیشینیان برای ما به یادگار مانده است.
اما در سال های اخیر این آیین قدیمی تحت تاثیر رواج «مواد محترقه» آسیب زا قرار گرفته است و دیگر از آن آرامش چهارشنبه آخر سال خبری نیست.
به ماه اسفند که نزدیک می شویم، شاخک های برخی به سمت تامین و درست کردن مواد محترقه تیز می شود و درآمدزایی برای برخی و شادی لحظه ای ناشی از انفجار این مواد برای برخی دیگر، اشتیاق دستیابی به مواد محترقه را بالا می‌برد و چه اشتیاق هولناکی!
این اشتیاق به سمتی می‌رود که به خرید ترقه ها و فشفشه های بازار، بسنده نکرده و روحیه لذت طلبی بی انتهای برخی به سمت تامین موادی با بیشترین صدا و آتش انفجار پرواز می کند. و چه پرواز کوتاهی!
این شوق وصف نشدنی باعث می شود تا برخی شخصا اقدام به ساخت ترقه کرده و به تاسی از آلفرد نوبل(مخترع دینامیت)، جایزه نوبل ساخت پرانفجارترین ترقه دست ساز را برای خودشان کسب کنند.
انبارداری از مواد محترقه در خانه و کارگاه هم برای شاغلان در این صنف خاص به یک امر عادی تبدیل شده و گویا خطر انفجار چند کیلوگرم دینامیت و مرگ حتمی برایشان معنا ندارد. خطری که نه تنها نگه دارنده مواد محترقه بلکه کل ساکنین یک محله را درگیر می‌کند. اگر یک ترقه یا مقداری دینامیت بر اثر یک غفلتی که هر کسی در هر لحظه از زندگی می تواند دچارش شود، منفجر شود، آنقدر تاثیر عمیقی بر خانواده، فامیل، همسایه ها و حتی کل همشهریان و هموطنان دارد که قابل وصف نیست.
جان یک انسان آنقدر بی ارزش نیست که اینچنین به خاطر یک غفلت کوچک دود شود و یا سالها با چشمان کور شده، دستان و پاهایی قطع شده و بدنی سوخته، خاطره تلخش را مرور کند و چند بار دیگر فریاد بزند که من این اشتباه را کردم، شما اشتباهم را تکرار نکنید!
همه ما روزانه به اندازه کافی با مشکلات عدیده ای که زندگی بر سر راهمان قرار می دهد، رو به رو می شویم، زمین می خوریم، زخمی می شویم اما می جنگیم تا از آن مشکلات با کمترین خسارت، رهایی یابیم اما در این ماراتن وانفسای زندگی، چرا دردسر و مشکل جدیدی با دستان خودمان برای خود و انسان های دیگر بیافرینیم درحالی که می دانیم نتیجه این اشتیاق های هولناک چیست؟
با نگاهی به آمار حوادث چهارشنبه آخر سال همه چیز عیان می شود. سخنگوی اورژانس آذربایجان شرقی روز گذشته اعلام کرد که امسال ۱۳۰ نفر در حوادث چهارشنبه آخر سال در آذربایجان شرقی مصدوم شده‌اند و سه نفر فوت کرده اند.
زندگی سه نفر تا امروز صرفا برای لحظه ای شادی یک عده، تمام شده است ، ۱۵ نفر دیگر نمی توانند ببینند و بدن ۶۷ نفر دیگر سوخته است.
نکته جالب تر شاید اینجاست که ۱۶ نفر از این افراد عابر بوده اند یعنی اشتیاق خطرناک برخی برای بالا بردن صدای انفجار باعث شده تا ۱۶ نفر دیگر مصدوم شوند.
بر اساس همین آمارها، آذربایجان شرقی در رده نخست مصدومان حوادث چهارشنبه آخر سال قرار دارد و سال گذشته پس از تهران، رتبه دوم را از نظر تعداد حوادث داشت و ۵۰۸ نفر بر اثر انفجار مواد محترقه مصدوم شده بودند.
اما بالاخره باید از اشتباهات درس گرفت و تصمیمات درست تری گرفت تا به جای ضربه زدن به زندگی خود و دیگران، لحظات شاد را شاد نگه داریم و آن را به غم از دست دادن عزیزان تبدیل نکنیم.
چهارشنبه سوری در گذشته، آیینی مهم و پرمفهوم بود و مردم به آتش روشن کردن و پریدن از آن و خوردن شیرینی و میوه اکتفا نمی کردند، اما امروز خاطره های بد از مصدومیت و کشته شدگان حوادث ترقه بازی جایی برای تفکر در ریشه های این آئین ملی نگذاشته است.
هر شهر و خطه ای از کشورمان، آداب و رسوم مربوط به خود را داشت که گرد فراموشی بر اغلب آن ها رخت بسته است ولی یادآوری آن ها خالی از لطف نیست، مثلا همین آتش روشن کردن و پریدن از روی آن فلسفه مخصوصی داشت و دختران دم بخت در آذربایجان و سایر نقاط ترک زبان هنگام پریدن از روی آتش، شعر «آتیل ماتیل چهارشنبه، آینا تکین بختیم آچیل چهارشنبه» می خوانند و برای سال جدید آرزوی ازدواج داشتند.
یکی از این آداب، پاشیدن آب یا گلاب به روی هم در شب چهارشنبه سوری است که تبریزی ها علاقه خاصی به آن داشتند زیرا آب را زلالی و پاکی و استعاره ای از سعادت زندگی می دانستند.
بردن «چهارشنبه لیق» یا همان خُنچه به منزل تازه عروس که شامل هدایایی برای خانواده و خود عروس است نیز از جمله سنت های مرسوم این شب پرمفهوم بوده که هنوز پابرجا مانده است.
این موارد تنها گوشه ای از زیبایی های آیین تاریخی چهارشنبه آخر سال است که هر لحظه کنار همدیگر بودن را لذتبخش می‌کرد و خاطرات خوش و زیبایی می‌ساخت، بیائید زشتی ها و خطرات را جایگزین شادی ها و زیبایی ها نکنیم.
