انقلاب آبرسانی در مناطق عشایری/۹۰ درصد عشایر آذربایجان شرقی از آب پایدار بهره‌مند هستند

سید محمدحسن آل هاشم دوشنبه ۲۷ شهریورماه در نشست خبری، اظهار کرد: عشایر، سه ویژگی و تعریف دارد که شامل زندگی قبیله‌ای، وابستگی به دام و مرتع و شیوه زندگی به روش کوچ می‌شود.

وی افزود: نزدیک به دو درصد جمعیت استان را عشایر تشکیل می‌دهد. در فصل ییلاق شش درصد جمعیت عشایر کشور و در قشلاق نیز چهار درصد عشایر کشور جهت گذران زندگی در استان ما حضور می‌یابند.

وی ادامه داد: حدود ۱.۵ میلیون واحد دامی از حدود هفت واحد دامی استان شامل بز و بزغاله، شتر، گاومیش، قاطر و … در اختیار عشایر بوده و حدود یک میلیون هکتار از ۲.۴ میلیون هکتار مرتع استان در اختیار این قشر است. این مراتع، جزو بکرترین مراتع کشور محسوب می‌شود و خود عشایر مدیریت چرای این مناطق را به زیبایی انجام می‌دهند.

آل هاشم گفت: آذربایجان شرقی از دو ایل بزرگ شامل قره داغ و شاهسون تشکیل یافته که بعد از انقلاب به ایل‌های ارسباران و ائل‌سون‌لر تغییر نام یافتند اما همچنان با نام‌های قبلی از آن‌ها یاد می‌شود. عشایر استان در حدود ۲۸۰ قشلاق ساکن هستند.

وی افزود: استان پذیرای عشایر سه استان آذربایجان غربی، زنجان و اردبیل بوده و عشایر استان ما درون کوچ هستند. جمعیت عشایر استان برابر آخرین سرشماری شامل ۸۰۹۷ خانوار معادل بیش از ۴۳ هزار نفر در قشلاق هستند که ۱۷ هزار و ۶۰۰ نفر مرد و ۱۵ هزار نفر نیز زن هستند و حدود ۱۳ هزار و ۲۹۵ خانوار معادل بیش از ۷۰ هزار نفر در ییلاق هستند که شامل ۲۹ هزار مرد و ۲۵ هزار نفر زن است.

وی ادامه داد: عشایر استان که جمعیت دو درصدی استان را تشکیل می‌دهند، ۲۰ درصد مواد پروتئینی استان را تامین می‌کنند.

مدیرکل امور عشایر آذربایجان شرقی اظهار کرد: چرای زودرس و دیرهنگام یکی از مشکلات جامعه عشایر محسوب شده و موجب اختلاف روستایی و عشایری است. عشایر، پروانه چرا دارند و بایستی در تاریخ مشخص با تعداد دام معلوم به مرتع رفته و خارج شوند که تخطی از آن موجب جریمه می‌شود.

وی تاکید کرد: مهمترین تولیدات عشایر استان شامل شیر با تولید ۳۰ هزار تن، گوشت قرمز ۱۱۲ هزار تن، صنایع دستی ورنی ۲۵ هزار مترمربع، قالی ۸۰۰۰ مترمربع و … می‌شود.

وی با بیان این‌که نقش عشایر در تولید ملی، اقتصاد، اشتغال و الگوی مصرف مصداق عینی فرمایش مقام معظم رهبری هستند، گفت: مهمترین شهرستان‌های عشایری شامل اهر، میانه، کلیبر، خداآفرین، ورزقان، چاراویماق مراغه و هریس بوده و حدود ۵۹ درصد عشایر استان در منطقه ارسباران حضور دارند.

آل هاشم، بازسازی و مرمت و احداث راه‌های عشایر، احداث پل و بهسازی و نزدیک رسانی چشمه‌ها، احداث آبشخورها، امکان‌سنجی منطقه عشایری، تهیه و توزیع نهاده‌های دامی توسط تشکل‌های عشایری، توزیع گاز مایع و ترویج فرهنگ عشایری را از جمله فعالیت‌های اداره کل امور عشایر در استان عنوان کرد.

وی افزود: طرح پایاب سد ارسباران در بخش آبش احمد کلیبر در مساحت ۱۵۰۰ هکتار احداث شده که فقط عشایر از آن استفاده می‌کنند. سازمان جهادکشاورزی آبیاری تحت فشار را در این منطقه انجام داده و کشاورزی در آن مختص عشایر است.

وی، پمب آب خورشیدی را یکی از موضوعات جدیدی عنوان کرد که این اداره کل به آن ورود یافته‌ است، اظهار کرد: طرحی داریم که بیش از ۷۰ درصد گوسفندان دوقلوزایی می‌کنند. یکسان سازی پهنی در راستای مدیریت تولید مثل دام‌ها نیز انجام می‌گیرد.

مدیرکل امور عشایری آذربایجان شرقی با اشاره به برپایی هفته بازار در مناطق عشایر جهت فروش دام عشایر استان، در تشریح عملکرد این اداره در دو سال گذشته، اظهار کرد: انقلاب آبرسانی در مناطق عشایری با تامین آب شرب پایدار به ۳۱ قشلاق با جمعیتی بالغ بر ۴۵۰ خانوار عملیاتی شده است.

وی، احداث چهار دهنه پل و هست مورد ابنه فنی در راه‌های عشایری، بازگشایی و احداث ۲۵ کیلومتر راه ییلاق و قشلاق، طرح جایگزینی چغندرقند با جو، مرمت و بازسازی سالانه ۲۰۰۰ کیلومتر راه عشایری، توزیع ۵۰ هزار نهاده دامی، توزیع ۳۵۰۰ تن آرد عشایری، جذب و پرداخت ۴۶۱ میلیارد ریال و توزیع پنل‌های خورشیدی را از جمله اقدامات امور عشایر در دو سال گذشته عنوان کرد.

وی از فعالیت هشت شرکت تعاونی و یک اتحادیه عشایری در استان خبر داد و گفت: از محل مصوبات سفر ریاست جمهوری به استان مبلغ ۱۵۰ میلیارد تومان به امور عشایر تعریف شده بود که ۸۰ میلیارد تومان آن برای راه و ۷۰ میلیارد تومان نیز در حوزه آبی است ولی تاکنون مبلغ قابل توجهی تخصیص نیافته است.

آل هاشم در تشریح وضعیت بهره مندی عشایر از زیرساخت‌ها، افزود: راه دسترسی ۸۷ درصد، آب ۹۰ درصد، سوخت فسیلی ۹۵ درصد و مسکن مناسب ۸۵ درصد از عشایر بهره مند هستند.

وی هم‌چنین ادامه داد: حدود ۱۱۳ شهید، هفت آزاده و ۴۹ جانباز عشایر در استان داریم و حتی خیران عشایری در استان داریم که به احداث راه‌های ییلاق و قشلاق کمک می‌کنند.

وی با اشاره به جشنواره سوارکاری عشایر در استان نیز اظهار کرد: این جشنواره هر ساله مصادف با آغاز کوچ عشایر برگزار می‌شود که بیست و هشتمین دوره آن امسال به خاطر خشکسالی برگزار نشده اما در صورت مساعد بودن شرایط در نیمه دوم مهرماه برگزار خواهد شد. سال‌های قبل در منطقه قره قیه بود که به دلیل احداث پایاب، پنج سال است که به منطقه قشلاق هارنا در بخش خاروانا منتقل شده است.