تبریز- پایگاه خبری بامدادفردا- توهین به قومیت‌ها یکی از معضلات اجتماعی است که می‌تواند باعث ایجاد تنش، نابرابری و شکاف در جامعه شود.
به گزارش پایگاه خبری بامدادفردا، یادداشت/محمدصفریان مقدم،مهر تبریز: توهین به قومیت‌ها یکی از معضلات اجتماعی است که می‌تواند باعث ایجاد تنش، نابرابری و شکاف در جامعه شود. این رفتار ناپسند نه‌تنها احساس تحقیر و بیگانگی در میان گروه‌های مختلف ایجاد می‌کند، بلکه همبستگی ملی را نیز تضعیف می‌نماید. ایران به‌عنوان کشوری با تنوع قومی و فرهنگی، بیش از بسیاری از کشورها نیازمند حفظ احترام و همزیستی مسالمت‌آمیز میان اقوام مختلف است.
علل توهین توهین به قومیت‌ها
تاریخچه تبعیض: برخی گروه‌های قومی در طول تاریخ با نابرابری‌های اجتماعی و سیاسی روبه‌رو بوده‌اند. این بی‌عدالتی‌های تاریخی، گاهی به شکل تعصبات نهادینه‌شده باقی می‌مانند.
نابرابری اقتصادی: معمولاً اقوامی که در مناطق کمتر توسعه‌یافته زندگی می‌کنند، بیش از دیگران در معرض تحقیر و توهین قرار دارند. نابرابری اقتصادی می‌تواند به تبعیض و بی‌احترامی دامن بزند.
کلیشه‌های اجتماعی: ناآگاهی از فرهنگ و سنت‌های دیگران باعث ایجاد تصورات نادرست و کلیشه‌های منفی می‌شود. این کلیشه‌ها می‌توانند پایه‌ای برای توهین‌های قومی باشند.
استفاده ابزاری از اختلافات: برخی جریان‌های سیاسی و رسانه‌ها ممکن است از شکاف‌های قومی برای مقاصد خود بهره ببرند و با دامن زدن به تعصبات، انسجام اجتماعی را تضعیف کنند.
فضای مجازی و رسانه‌ها: گسترش شبکه‌های اجتماعی باعث شده انتشار محتوای توهین‌آمیز نسبت به قومیت‌ها سریع‌تر و گسترده‌تر از گذشته باشد.
پیامدهای توهین به قومیت‌ها
افزایش اختلافات اجتماعی: این نوع توهین‌ها می‌توانند احساس جدایی و بیگانگی در میان گروه‌های قومی ایجاد کنند و وحدت ملی را تحت‌الشعاع قرار دهند.
تشدید خشونت و درگیری: تحقیرهای مداوم قومی ممکن است به خشم، واکنش‌های افراطی و در نهایت درگیری‌های اجتماعی یا حتی خشونت فیزیکی منجر شوند.
محرومیت و تبعیض گسترده‌تر: اقوامی که با توهین و تحقیر مواجه هستند، ممکن است از فرصت‌های اجتماعی و اقتصادی محروم شوند و این چرخه نابرابری ادامه پیدا کند.
آسیب‌های روانی: احساس طردشدگی، تحقیر و اضطراب ناشی از این توهین‌ها می‌تواند سلامت روانی افراد را به خطر بیندازد.
کاهش اعتماد عمومی: اگر حاکمیت در برابر این رفتارها واکنش قاطع نداشته باشد، اعتماد به نهادهای قانونی کاهش می‌یابد و افراد احساس می‌کنند عدالت در جامعه اجرا نمی‌شود.
قوانین ایران در مورد توهین به قومیت‌ها
قانون اساسی: طبق اصل ۱۹ قانون اساسی، همه مردم ایران از حقوق مساوی برخوردارند و هیچ فردی به دلیل قومیت، نژاد یا زبان، نباید مورد تبعیض قرار گیرد.
قانون مجازات اسلامی: طبق ماده ۶۰۸ این قانون، توهین به دیگران جرم محسوب شده و مجازات‌هایی همچون جریمه نقدی، حبس یا شلاق برای آن در نظر گرفته شده است.
قانون مطبوعات: بر اساس ماده ۶ این قانون، انتشار مطالبی که به اقوام و مذاهب توهین کند، ممنوع است و پیگرد قانونی دارد.
قانون مبارزه با نژادپرستی: این قانون که در سال ۱۳۹۹ تصویب شد، صراحتاً هرگونه رفتار نژادپرستانه و توهین‌آمیز علیه اقوام مختلف را جرم‌انگاری کرده است.
چالش‌ها و موانع در مقابله با توهین‌های قومی
اجرای ناقص قوانین: با وجود قوانین موجود، در بسیاری از موارد این جرائم نادیده گرفته می‌شوند و برخورد قانونی جدی با آن‌ها صورت نمی‌گیرد.
فرهنگ عمومی: برخی از این توهین‌ها در جامعه عادی تلقی شده و حتی در محافل عمومی بدون حساسیت خاصی مطرح می‌شوند.
فضای مجازی و چالش‌های کنترل آن: گسترش شبکه‌های اجتماعی باعث شده برخورد با اظهارات توهین‌آمیز دشوارتر باشد.
راهکارها و پیشنهادات
افزایش آگاهی عمومی: آموزش و اطلاع‌رسانی درباره اهمیت احترام به تنوع قومی، می‌تواند گامی مهم در کاهش توهین‌های قومی باشد.
اجرای دقیق قوانین: برخورد قاطع و جدی با توهین‌های قومی، اعتماد عمومی را تقویت کرده و از تکرار این رفتارها جلوگیری می‌کند.
تقویت همبستگی ملی: ایجاد فرصت‌های برابر برای همه اقوام، توسعه مناطق محروم و تقویت تعاملات فرهنگی، می‌تواند از ایجاد شکاف‌های قومی جلوگیری کند.
توهین به قومیت‌ها نه‌تنها افراد را آزرده می‌کند، بلکه سلامت اجتماعی یک کشور را نیز به خطر می‌اندازد. برای مقابله با این معضل، علاوه بر قوانین محکم، به تغییر نگرش‌های فرهنگی و ارتقای سطح آگاهی جامعه نیاز است. احترام به تفاوت‌ها، رمز یک جامعه منسجم و رو به پیشرفت است.
