مدیریت تالاب ها؛ رسالتی فرابخشی و همگانی

به گزارش پایگاه خبری بامدادفردا، به نقل از ایرنا، یحیی مرتضایی: اقلیم متفاوت مناطق مختلف کشور، آب و هوای متنوع و مهاجر پذیری از گونه های مختلف پرنده ها، نقش تالاب های ایران را در سپهر محیط زیست طبیعی و جانوری منطقه و غرب آسیا بسیار برجسته تر می کند و بر همین اساس افزون بر ۱۵۰ تالاب شناسایی شده کشور نیازمند مدیریت درست، علمی و مطابق با قوانین زیست محیطی هستند تا از نابودی و از بین رفتن آنها در شرایط مختلف اقلیمی جلوگیری شود.

بدون تردید مدیریت تالاب های کشور هم از منظر نظام ساختار مدیریتی و برنامه ریزی و هم از نظر سیاست های کلان اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و فرهنگی از اهمیت بسزایی برخوردار است و هر گونه عدول از برنامه های مربوط به حفظ و نگهداری تالاب ها می تواند خسارت های جبران ناپذیری متوجه زیست بوم ایران کند.

با توجه به اهمیت مدیریت تالاب ها و تامین حق آبه این زیستگاه های مهم جانوری و گیاهی، مدیران و مسئولان دبیرخانه های مدیریت زیست بومی تالاب های کشور امروز در تبریز گردهم آمده و پیرامون آخرین وضعیت تالاب های کشور و نوع و نحوه نگهداری، احیا و تثبیت تالاب ها به بحث و تبادل نظر پرداختند.

برگزاری کارگاه برنامه ریزی و آموزشی دبیرخانه های مدیریت زیست بومی تالاب های کشور در قالب نحوه ارتباطات، آموزش، آگاهی رسانی و ظرفیت سازی تالاب ها مطابق با اقدمات اولویت دار برنامه های مدیریت و رویکرد جدید کنوانسیون رامسر از رئوس اصلی این نشست در تبریز است.

۳۳ تالاب کشور دارای برنامه مدون است

مدیر کل دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست در این نشست با تاکید بر اینکه مدیریت تالاب ها نقش کلیدی در حفاظت و احیای آنها دارد، گفت: رویکرد اصلی این دفتر استقرار فرآیند زیست بوم ها در تالاب های کشور است و در این راستا برنامه هایی را در دست تدوین دارد.

آرزو اشرفی زاده با اشاره به اینکه مدت ۱۵ سال است مساله مدیریت تالاب های کشور با محوریت زیست بوم ها دنبال می شود، اظهار کرد: بر همین اساس تاکنون از مجموع تالاب های شناسایی شده ایران، تعداد ۳۳ تالاب در نقاط مختلف کشور دارای برنامه مدون شده اند که با سیاست های ابلاغی رهبری در حوزه محیط زیست به طور کامل مطابقت دارد.

وی محور اصلی برنامه های مربوط به تالاب های فوق را توجه به معیشت و زندگی جوامع محلی و بهبود شرایط زندگی اقتصادی روستاهای اطراف عنوان و اظهار کرد: این همان مساله ای است که در قوانین توسعه ای و همچنین سیاست های ابلاغی رهبری پیرامون حفاظت از محیط زیست طبیعی دیده شده است.

اشرفی زاده به اهمیت جایگاه و فعالیت ها دبیرخانه های مدیریت زیست بومی تالاب های کشور اشاره و اضافه کرد: باید حمایت های لازم و کافی در خصوص اجرای برنامه مدیریت تالاب های کشور با همکاری دبیرخانه های مدیریت زیست بومی تالابی استان ها انجام گیرد.

وی احیا و ثبات وضعیت مناسب و مطلوب تالاب های کشور را منوط به همکاری و پای کار آمدن تمام دستگاه های اجرایی و خدماتی در استان های مختلف دانست و با بیان اینکه بدون هماهنگی و همکاری هیچ برنامه ای به نتیجه مثبت نمی رسد، یادآور شد: ایجاد هماهنگی و ارتباط موثر با سایر دستگاه ها از ماموریت های ویژه و مهم دبیرخانه های مدیریت زیست بومی استان ها است.

اشرفی زاده تجهیز تالاب های کشور به دوربین های مختلف حفاظتی را از راهکارهای مهم و موثر در مدیریت آنها بیان کرد که می تواند مانع بزرگ بر سر راه تخریب و شکارهای بی رویه در بستر تالاب ها باشد.

اشرفی زاده با بیان اینکه چالش های جدی در مسیر احیا و ثبات تالاب های کشور وجود دارد، تامین حق آبه را یکی از مهمترین این چالش ها و مشکلات بیان کرد و گفت: این موضوع بدون هماهنگی و مساعدت سایر دستگاه های اجرایی از جمله وزارت نیرو، جهاد کشاورزی و فرمانداری ها و استانداری ها به سرانجامی نخواهد رسید.

وی بهره مندی از فناوری های نوین را از اهداف و رویکردهای محوری دفتر حفاظت و احیای تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست اعلام و اظهار کرد: اقدامات سخت افزاری و نرم افزاری مهمی در این راستا شروع شده است که امیدواریم در احیا و تثبیت تالاب ها مفید و موثر باشد.

مدیریت تالاب ها مطالبه تشکل های زیست محیطی است

مدیرکل حفاظت محیط زیست آذربایجان شرقی هم با تاکید بر لزوم مدیریت جامع و مدون تالاب های کشور، گفت: با توجه به شرایط اقلیمی و آب و هوایی کشور و بروز انواع خشکسالی ها طی سال های اخیر، مدیریت تالاب ها هم اکنون به یکی از مطالبات جدی و مهم تشکل های زیست محیطی، رسانه ها و افکار عمومی تبدیل شده است.

شهنام اشتری احیا و تثبیت شرایط مطلوب تالاب ها را یکی از سیاست های اصلی و مهم سازمان خفاظت محیط زیست کشور بیان کرد و افزود: چنانچه در این راستا دچار تزلزل شویم، آینده محیط زیست طبیعی کشور با چالش های جدی مواجه خواهد شد.

وی تعداد تالاب های موجود و شناسایی شده آذربایجان شرقی را ۲۷ مورد اعلام و اضافه کرد: بزرگترین آنها تالاب قره قشلاغ در شهرستان بناب با ۳۰ هزار هکتار مساحت است که در حوضه آبریز دریاچه ارومیه قرار دارد.

اشتری تالاب بین المللی قوری گل را تنها تالاب جهانی آذربایجان شرقی در نزدیکی شهر تبریز اعلام کرد و با اشاره به اینکه این تالاب در سال های اخیر با چالش مهم بی آبی روبرو بوده است، ادامه داد: یکی از مهمترین آثار و فواید فعالیت دبیرخانه های مدیریت زیست بومی تالاب های کشور تلاش برای تامین حق آبه این تالاب است.

به گفته وی در حال حاضر با وجود اینکه تلاش های وافری برای تامین آب تالاب قوری گل با مساعدت استانداری آذربایجان شرقی صورت گرفته، اما این پدیده زیبای طبیعی با کم آبی مواجه شده است.

اشتری ماه های مرداد و شهریور را زمان هایی بیان کرد که همواره تالاب قوری گل با کم آبی و بی آبی مواجه می شود که با سپری شدن این ماه ها، آب بستر تالاب تامین و ثبات به آن بر می گردد.

وی نقش مدیریت تالاب ها را حیاتی دانست و ادامه داد: فعال تر شدن دبیرخانه های مدیریت زیست بومی تالاب ها باعث پویایی و سرزندگی تالاب شده است که در این راستا ارتباط با مجامع محلی و دستگاه های ملی و استانی باید جزو اهداف اصلی قرار بگیرد.

اشتری رشد کمی و کیفی تالاب های کشور را یکی از نتایج مهم و موثر فعالیت دبیرخانه های مدیریت زیست بومی تالاب ها دانست و بر برگزاری کارگاه ها و همایش های مختلف آموزشی در این زمینه تاکید کرد.

گزارش ارزیابی دبیرخانه مدیریت زیست بومی تالاب های کشور حاکی است، استان های آذربایجان شرقی، غربی، اردبیل و گرگان عملکردی خوب در این زمینه داشته و استان های اصفهان، خراسان شمالی، لرستان، سیستان و بلوچستان، کرمان و خراسان رضوی دارای علکردی ضعیف بوده و استان های مازندران و خوزستان نیز تاکنون عملکردی از خود ارایه نکرده اند.