افزایش صادرات شیلات نیازمند ایجاد خوشه‌های صنعتی است

به نقل از روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی علی مختاری پس از بازدید از ظرفیت های مراکز زنده فروشی، رستورانهای ماهی و بازار آبزیان در استان آذربایجان شرقی در جمع کارشناسان شیلات استان اظهار کرد: ابهاماتی در بخش های زنجیره ارزش وجود دارد که به صورت شفاف شناسایی نشده است.

وی به انواع این حلقه های زنجیره از جمله تامین نهاده ها، تولید کننده، بسته بندی و فرآوری، توزیع و بازار یابی و در نهایت ارتباط با مشتری اشاره کرد و گفت: حلقه های توزیع و بازاریابی در استان آذربایجان شرقی بسیار قوی عمل کرده ولی در بقیه حلقه ها نقاط ضعفی مشاهده می شود.

مختاری افزود: تبریز به شهر اولین ها شهرت یافته است و ما انتظار داریم این شهر در نهضت ایجاد زنجیره ارزش محصولات شیلاتی با شتاب بیشتری به فعالیت ادامه دهد .

وی با بیان اینکه شبکه سردرگم بازار محصولات شیلاتی در کشور وجود دارد افزود: این شبکه باعث نارضایتی مصرف کننده و ناپایداری صادرات شده و نارضایتی تولید کننده را در پی داشته است و در نگاه سیستمی باعث کاهش بهره وری و عدم تعادل عرضه و تقاضا خواهد شد.

مختاری گفت: انتظار می رود کارشناسان آبزی پروری استان جهت تبدیل این شبکه سردر گم به سیستم منظم تلاش کنند .

وی افزود: امروزه در دنیا راهکار منظم سازی تولید تا مصرف از طریق زنجیره ارزش بوده و در حوزه شیلات هم با شکل گیری آبزی پروری قراردادی زنجیره های ارزش شکل گرفته و گسترش می یابند .

وی با بیان اینکه تولید کنندگان ایرانی صادرات محور نیستند و فقط مازاد مصرف را صادر می کنند، افزود: شکل گیری زنجیره ها باعث ایجاد شفافیت و تقسیم تولید و سود به همه حلقه ها خواهد شد و همه  ملزم به رعایت استانداردهای لازم می شوند.

مختاری گفت: در این حالت تامین مالی زنجیره توسط حلقه پشتیبان (شرکت هلدینگ) انجام می شود که این حلقه پشتیبان می تواند یک سرمایه گذار خصوصی، بورس یا بانک باشد .

وی اظهار کرد: در این راستا مدیریت شیلات استان می تواند مجوزهای فعالیت را صادر و آیین نامه های داخلی را تهیه کند و با حلقه های داخل استان یا خارج استانی مشارکت داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: اتحادیه ها و شرکتهای تعاونی تولید مقابل این روش جدید کسب و کار خواهند بود که آنها هم می توانند وارد این حلقه ها شوند .

رئیس گروه توسعه بازار آبزیان سازمان شیلات ایران در جریان بازدید از اولین شعبه رستوران تخصصی کته استیک ماهی خوب (تنها دارنده برند منتخب شیلات کشور در زمینه نوآوری در عرضه و طبخ آبزیان) در تبریز اظهار کرد: رستوران منتخب ماهی خوب به واسطه تلاشها و خلاقیت های خود، برند منتخب سازمان شیلات ایران را در استان آذربایجان شرقی به خود اختصاص داده است.

مصدق رئیس گروه بهبود کیفیت آبزیان سازمان شیلات ایران نیز با بیان اینکه آذربایجان شرقی از ظرفیتهای بسیار خوبی به لحاظ تولید و صادرات در حوزه شیلات، آبزی پروری و فرآورده های شیلاتی برخوردار است، افزود: ظرفیت های شیلاتی می تواند اشتغال، تولید و ارزآوری قابل توجهی برای کشور و استان داشته باشد.

مدیر شیلات و امور آبزیان سازمان جهادکشاورزی استان هم با اشاره به ظرفیت های آبزی پروری و آبزی مصرفی استان ، ایجاد زنجیره ها در خصوص بسته بندی و فرآوری، پرورش ماهیان زینتی، پرورش  جلبک و آرتمیا را به عنوان زنجیره های اولیه ارزش محصولات شیلاتی در استان معرفی کرد.

قاسم جعفروند، وجود برخی نوآوری ها در استان را نشانه حرکت به سمت ارتقای سلامت جامعه دانست و افزود: در مورد مصرف آبزیان در استان در سال ۱۳۵۷ در سبد خانوار هیچ جایگاهی برای آن تعریف نشده بود به طوری که در این سال مصرف سرانه آبزیان استان به سختی به ۱۰۰ گرم در سال  می رسید اما امروزه پس از چهار دهه این میزان به ۷.۸ گرم رسیده و جایگاه خوبی را در سبد خانوارهای استان برای خود اختصاص می دهد.

وی با بیان اینکه این موفقیت از یک طرف وابسته به فعالیتهای ترویجی و آگاه سازی جامعه و از طرف دیگر رشد ۲۰۰ درصدی فروشگاه ها و مراکز عرضه آبزیان است.

وی اظهار کرد: توسعه رستورانهای ویژه آبزیان به ۲۵ مورد در شهرستانهای تبریز، میانه، جلفا، مراغه، اهر، مرند، شبستر، بستان آباد و سراب و بیش از ۱۰۰ مورد مراکز غذاخوری با پخت ماهی و ایجاد کارخانه ها و واحد های فراوری به ظرفیت پنج هزار تن در سال در چهار دهه گذشته از عوامل توسعه آبزی مصرفی در استان است.

جعفروند از توسعه رستورانها با غذای آبزیان در استان خبر داد و ادامه داد: به منظور تبلیغ استفاده عمومی مردم از آبزیان تاکنون بیش از ۱۰ واحد رستوران که به صورت انحصاری به طبخ آبزیان می پردازند در سطح شهر تبریز راه اندازی شده است .

وی افزود: درصدد هستیم این رستورانها را در سطح استان و در مناطق گردشگری راه اندازی کنیم و به این طریق فرهنگ استفاده از آبزیان در جامعه باب شود.

آذربایجان شرقی به عنوان استان غیرساحلی با داشتن تعداد حدود ۱۵۰ باب سد خاکی کوچک و بزرگ ، ۶۶ رشته رودخانه فصلی و دائمی و سه هزار و ۶۰۰ دهنه چشمه و قنات دارای ظرفیت های آبی مناسبی برای توسعه آبزی پروری است.

بیش از ۱۲ هزار هکتار مزرعه پرورش ماهی در این استان فعال است.

صادرات سال گذشته محصولات آبزی در کشور با ۱۹ درصد رشد به ۱۶۶ هزار تن به ارزش ۵۵۴ میلیون دلار رسید و در افق ۱۴۰۴ صادرات ۶۶۰ هزار تنی هدف گذاری شده است.